Uzależnienie rzadko rozwija się gwałtownie, częściej postępuje stopniowo, przez długi czas pozostając niezauważone przez osobę uzależnioną i jej otoczenie. Trudność w rozpoznaniu momentu, w którym zwykłe zachowania przeradzają się w problem wymagający specjalistycznej pomocy, jest jednym z powodów, dla których leczenie często podejmowane jest z opóźnieniem. Tymczasem szybka reakcja może znacząco zwiększyć szanse na skuteczną terapię. Jedną z form profesjonalnego wsparcia jest ośrodek leczenia uzależnień, który oferuje kompleksową pomoc zarówno w zakresie diagnozy, jak i terapii.
Jakie zachowania mogą świadczyć o rozwijającym się uzależnieniu?
Typowe sygnały ostrzegawcze różnią się w zależności od rodzaju uzależnienia, ale wiele z nich ma wspólne cechy. Utrata kontroli nad ilością lub częstotliwością przyjmowanej substancji lub wykonywanej czynności, podejmowanie działań mimo negatywnych konsekwencji zdrowotnych, społecznych lub zawodowych, a także ukrywanie problemu przed innymi to jedne z najczęściej występujących objawów. Warto również zwrócić uwagę na zmiany w zachowaniu, np. wycofanie się z relacji, spadek motywacji do pracy lub nauki, wahania nastroju i konflikty rodzinne.
O uzależnieniu mogą też świadczyć próby samodzielnego ograniczenia lub przerwania danego nawyku, które kończą się niepowodzeniem. Pojawiają się także objawy odstawienne, w tym rozdrażnienie, lęk, bezsenność czy problemy z koncentracją. W takich sytuacjach pomoc profesjonalna może być niezbędna. Ośrodek leczenia uzależnień oferuje warunki do podjęcia terapii w kontrolowanym środowisku, z udziałem psychologów, terapeutów i lekarzy, co zwiększa szanse na trwałe wyjście z nałogu.
Kiedy kontakt z ośrodkiem staje się koniecznością?
Zgłoszenie się do ośrodka leczenia uzależnień warto rozważyć wtedy, gdy dotychczasowe próby zmiany zachowania okazują się nieskuteczne, a problem zaczyna wpływać na codzienne funkcjonowanie. Często to osoby z najbliższego otoczenia jako pierwsze zauważają, że sytuacja wymyka się spod kontroli. Brak reakcji na ich sygnały lub agresywne zaprzeczanie może być dodatkowym potwierdzeniem potrzeby podjęcia leczenia. Zdecydowanie nie warto czekać na „gorszy moment”. W niektórych przypadkach decyzję o rozpoczęciu leczenia podejmuje się pod wpływem kryzysu, np. utraty pracy, rozstania, problemów prawnych. Choć są to sytuacje trudne, mogą stanowić punkt zwrotny, który skłoni do podjęcia terapii.
